Quang Hào

Theo nhận định của một số chuyên gia kinh tế, trên thế giới hiếm thấy công ty nào trong việc xây dựng chiến lược phát triển lại dựng một trụ cột mang tên "Thiện nguyện xã hội" giống như Vingroup.

Xuất khẩu sầu riêng Việt Nam sang Trung Quốc: Ánh hào quang và thách thức

Thời báo kinh doanh - 23/08/2024 8:44:02 SA

Việt Nam đang cố gắng gia tăng thị phần trong lĩnh vực xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc, thị trường tiêu thụ sầu riêng lớn nhất thế giới. Tuy nhiên, cuộc cạnh tranh khốc liệt với Thái Lan - nhà cung cấp truyền thống và lâu đời - đang đặt ra nhiều thách thức cho các doanh nghiệp Việt Nam.

Trung Quốc hiện là thị trường nhập khẩu sầu riêng lớn nhất thế giới, với nhu cầu tiêu thụ ngày càng tăng đối với loại trái cây có hương vị đặc biệt này. Sầu riêng không chỉ được ưa chuộng trong ẩm thực mà còn trở thành món quà phổ biến trong các dịp đặc biệt như đám cưới. Với sức tiêu thụ mạnh mẽ, Trung Quốc đã trở thành mục tiêu quan trọng của các nước xuất khẩu sầu riêng, đặc biệt là Thái Lan và Việt Nam.

Trong năm 2023, Trung Quốc nhập khẩu khoảng 1,4 triệu tấn sầu riêng, với Thái Lan chiếm ưu thế vượt trội, nắm giữ 68% thị phần. Tuy nhiên, Việt Nam đã nhanh chóng nổi lên như một đối thủ cạnh tranh chính, giành được một phần đáng kể thị trường xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc.

Nhập khẩu sầu riêng của Trung Quốc.

Thách thức từ Thái Lan và nỗ lực gia tăng thị phần của Việt Nam

Thái Lan đã có một vị trí vững chắc trong việc xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc. Trong quý 2 năm 2024, nhập khẩu sầu riêng từ Thái Lan đạt gần 2,67 tỷ USD, chiếm 75% tổng giá trị nhập khẩu sầu riêng của Trung Quốc. Đây là một sự tăng trưởng mạnh mẽ so với mức 42,5% trong quý đầu tiên của năm.

Nguyên nhân chính giúp Thái Lan duy trì được vị thế này là do thời điểm vụ thu hoạch sầu riêng của Thái Lan trùng với quý 2, khi nhu cầu tại Trung Quốc tăng cao. Hơn nữa, Thái Lan đã nhanh chóng khắc phục những khó khăn do nắng nóng và hạn hán trong tháng 5/2024- khiến sầu riêng bị nứt trên cây, đảm bảo nguồn cung ổn định cho thị trường Trung Quốc. Dữ liệu từ tháng 7 cho thấy, nhập khẩu sầu riêng tươi của Thái Lan là 363 triệu đô la Mỹ và xuất khẩu của Việt Nam là 270 triệu đô la Mỹ. Trong giai đoạn bốn tháng kết thúc vào tháng 7, Thái Lan đã xuất khẩu 609 triệu kg sầu riêng, vượt xa con số 296 triệu kg của Việt Nam.

Theo các chuyên gia, hương vị đồng nhất và thương hiệu mạnh của sầu riêng Thái Lan đã góp phần vào sự ưa chuộng của người tiêu dùng Trung Quốc.

Mặc dù Thái Lan chiếm ưu thế, Việt Nam đã thể hiện sự vươn lên mạnh mẽ trong xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc. Kể từ khi được cấp phép xuất khẩu sầu riêng tươi vào năm 2021, Việt Nam đã nhanh chóng trở thành nhà cung cấp sầu riêng lớn thứ hai cho Trung Quốc. Năm 2023, Việt Nam đã xuất khẩu khoảng 500.000 tấn sầu riêng, đạt kim ngạch 2,3 tỷ USD, trong đó 90% xuất khẩu sang Trung Quốc.

Việt Nam có lợi thế lớn nhờ chi phí sản xuất thấp và khả năng vận chuyển nhanh chóng qua biên giới đất liền, điều này cho phép sầu riêng Việt Nam thường có giá rẻ hơn so với sầu riêng Thái Lan tại thị trường Trung Quốc. Tuy nhiên, chất lượng sản phẩm vẫn là một thách thức lớn đối với Việt Nam.

Tháng 6/2024, Trung Quốc đã tạm ngừng nhập khẩu sầu riêng từ 33 nguồn cung cấp của Việt Nam, bao gồm 18 vùng trồng sầu riêng và 15 nhà máy đóng gói, do phát hiện hàm lượng kim loại nặng vượt mức cho phép. Điều này cho thấy áp lực cạnh tranh có thể đã khiến một số nhà sản xuất chạy theo số lượng mà bỏ qua chất lượng, gây tổn hại đến uy tín của sầu riêng Việt Nam.

Ông Nguyễn Thành Trung, chuyên gia khoa học chính trị tại Đại học Fulbright Việt Nam, cảnh báo rằng việc tăng sản lượng mà không kiểm soát chất lượng có thể gây tổn hại lâu dài đến uy tín của sầu riêng Việt Nam. Điều này đòi hỏi Việt Nam phải tập trung nâng cao chất lượng sản phẩm và tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn quốc tế để duy trì thị phần tại Trung Quốc.

Việc bị tạm ngừng nhập khẩu đã làm dấy lên lo ngại về tương lai của sầu riêng Việt Nam trên thị trường Trung Quốc. Mặc dù các quan chức Trung Quốc nhấn mạnh mong muốn tiếp tục hợp tác và thúc đẩy nhập khẩu từ Việt Nam, nhưng sự cố này đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc cải thiện chất lượng và tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế.

Nói trên diễn đàn Quốc hội hôm 21/8, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan thừa nhận rằng, hiện tại Việt Nam vẫn đang tụt hậu so với Thái Lan và Malaysia trong việc xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc.

Trong năm 2023, Trung Quốc nhập khẩu khoảng 1,4 triệu tấn sầu riêng.

Cạnh tranh từ Malaysia và tương lai của sầu riêng Việt Nam

Bên cạnh Thái Lan, Việt Nam cũng đối mặt với sự cạnh tranh từ Malaysia, quốc gia đã được phép xuất khẩu sầu riêng tươi sang Trung Quốc vào tháng 6/2024. Trước đó, Trung Quốc đã cho phép nhập khẩu bột và bột nhão sầu riêng Malaysia vào năm 2011 và sầu riêng đông lạnh vào năm 2018. Mặc dù sầu riêng Malaysia có giá cao hơn so với Thái Lan và Việt Nam, nhưng lại được đánh giá cao bởi sự đa dạng trong hương vị. Tuy nhiên, hiện tại Malaysia chưa đủ nguồn cung để đáp ứng nhu cầu lớn của thị trường Trung Quốc, Thái Lan vẫn giữ vững vị trí nhà cung cấp chính.

Lim Chin Khee, cố vấn của Học viện Durian, cho biết Malaysia sẽ gặp khó khăn trong việc cạnh tranh về khối lượng với Thái Lan và Việt Nam, nhưng có thể tạo dấu ấn nhờ chất lượng sản phẩm.

Nền kinh tế Trung Quốc đang đối mặt với nhiều thách thức trong năm 2024, dẫn đến sự suy giảm niềm tin tiêu dùng và giảm giá cả hàng hóa, bao gồm cả sầu riêng. Trong tháng 4/2024, giá nhập khẩu sầu riêng từ Thái Lan là 5,80 USD/kg, trong khi sầu riêng Việt Nam là 4,22 USD/kg. Việc giá sầu riêng giảm có lợi cho người tiêu dùng nhưng lại tạo áp lực lên các nhà xuất khẩu.

Hơn nữa, sự cạnh tranh gay gắt từ Việt Nam cũng khiến giá sầu riêng tại Trung Quốc giảm đáng kể, với một số nơi giá chỉ còn 10 nhân dân tệ cho nửa kg. Điều này tạo ra cơ hội cho người tiêu dùng nhưng đồng thời cũng là thách thức lớn cho các nhà xuất khẩu, khi phải cân đối giữa chất lượng và giá cả để duy trì thị phần.

Để duy trì và nâng cao khả năng cạnh tranh, các chuyên gia cho rằng Việt Nam cần thực hiện một số chiến lược quan trọng. Trước hết, việc cải thiện chất lượng sản phẩm là yếu tố then chốt. Các biện pháp như cấp mã số cho các vùng trồng, kiểm soát chất lượng từ khâu sản xuất đến khâu xuất khẩu, và đảm bảo tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế là cần thiết để giữ vững uy tín của sầu riêng Việt Nam.

Theo người đứng đầu Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam, nhiệm vụ trước mắt là biến sầu riêng thành sản phẩm quốc gia, xây dựng một chính sách toàn diện bao gồm từ người nông dân, doanh nghiệp đến khoa học công nghệ và cơ sở hạ tầng.

Bên cạnh đó, việc đa dạng hóa sản phẩm cũng là một hướng đi tiềm năng. Bộ trưởng Lê Minh Hoan cho biết Việt Nam đã ký Hiệp định thư thứ hai với Trung Quốc về sầu riêng chế biến, bao gồm cơm sầu riêng, hạt sầu riêng và sầu riêng đông lạnh. Đây là một bước tiến quan trọng nhằm đa dạng hóa sản phẩm và tăng cường giá trị gia tăng, đồng thời giảm bớt áp lực về thời vụ thu hoạch.

Sầu riêng đông lạnh và các sản phẩm chế biến từ sầu riêng đang được xem là những sản phẩm có giá trị gia tăng cao, giúp giảm bớt áp lực thời vụ thu hoạch và tăng giá trị xuất khẩu. Dự kiến, xuất khẩu sầu riêng đông lạnh của Việt Nam có thể đạt kim ngạch từ 400-500 triệu USD ngay trong năm 2024 - năm đầu tiên sau khi ký kết nghị định thư, và có khả năng nhanh chóng trở thành mặt hàng nông sản xuất khẩu tỷ USD ngay trong năm 2025.

Nhập khẩu sầu riêng của Trung Quốc.

Thách thức từ Thái Lan và nỗ lực gia tăng thị phần của Việt Nam

Theo các chuyên gia, hương vị đồng nhất và thương hiệu mạnh của sầu riêng Thái Lan đã góp phần vào sự ưa chuộng của người tiêu dùng Trung Quốc.

Trong năm 2023, Trung Quốc nhập khẩu khoảng 1,4 triệu tấn sầu riêng.

Cạnh tranh từ Malaysia và tương lai của sầu riêng Việt Nam

Trường THPT Mỹ Hào được thành lập tháng 9 năm 1961, tiền thân là Trường cấp 3 Yên Mỹ và cấp 3 Bần Yên Nhân. Khi mới thành lập, trường tiếp nhận học sinh ở các huyện phía Bắc Hưng Yên...

Bùi Quang Huy Cựu học sinh khóa đầu tiên của Trường THPT Mỹ Hào, Nguyên Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Hưng Yên

Trường THPT Mỹ Hào được thành lập tháng 9 năm 1961, tiền thân là Trường cấp 3 Yên Mỹ và cấp 3 Bần Yên Nhân. Khi mới thành lập, trường tiếp nhận học sinh ở các huyện phía Bắc Hưng Yên gồm: Mỹ Hào, Văn Lâm, Văn Giang, Yên Mỹ và phía Bắc 2 huyện Khoái Châu và Ân Thi. Buổi đầu thành lập, trường chưa có địa điểm ổn định, thầy và trò nhà trường phải dạy và học nhờ Trường Bổ túc văn hoá cán bộ tỉnh (sau này là khu tập thể của nhà máy xay Yên Mỹ) đóng trên địa bàn xã Trung Hưng, huyện Yên Mỹ. Vì vậy năm học đầu tiên, trường có tên gọi là Trường cấp 3 Yên Mỹ, có 4 lớp 8 (nay là lớp 10) với 218 học sinh; có 10 thầy, cô giáo đảm nhiệm việc giảng dạy, quản lý. Đến năm học 1962 - 1963, tỉnh đã quyết định cho xây dựng trường tại thị trấn Bần Yên Nhân, huyện Mỹ Hào (nay là phường Bần Yên Nhân, thị xã Mỹ Hào). Lúc này trường đổi tên là Trường cấp 3 Bần Yên Nhân. Quy mô của nhà trường đã được mở rộng hơn, có 8 lớp (lớp 8, 9) với 417 học sinh và 18 cán bộ, giáo viên. Giáo viên của nhà trường lúc đó chủ yếu ở Hà Nội, có thầy từ miền Trung ra dạy học.

Nhớ lại những ngày đầu mới thành lập (năm 1961), cơ sở vật chất còn nghèo nàn, vị trí chưa ổn định. Vừa học, thầy và trò nhà trường vừa bắt tay vào xây dựng cơ sở vật chất. Từng viên gạch hồng, từng bức tường thơm mùi vôi vữa… được dựng lên, đều do chính thầy và trò nhà trường cùng hăng say lao động sau mỗi giờ học. Cả giáo viên và học sinh phải mang lương thực, chất đốt, đồ dùng học tập, sinh hoạt từ nhà đến ở nhờ nhà dân quanh trường. Phương tiện giao thông lúc ấy hết sức hiếm, số xe đạp của học sinh đếm trên đầu ngón tay. Có nhiều học sinh nhà cách trường 7, 8 cây số, hàng ngày đều đặn đi bộ đến trường. Có bạn nhà ở xa hơn chục cây số, thì phải đi sớm từ sáng thứ 2, ở trọ lại đến chiều thứ 7 mới về nhà. Ngày đó, tình cảm của người dân ở gần trường đối với giáo viên, học sinh thật trân quý. Nhiều nhà dân còn rất khó khăn, thiếu thốn nhưng đã nhường nơi ăn, chốn ở, không thu tiền trọ, tạo mọi điều kiện thuận lợi cho học sinh yên tâm học tập. Tình cảm giữa học sinh và chủ nhà thật đầm ấm, gần gũi. Học sinh chúng tôi thời đó không chỉ có nhiệm vụ học tập, lao động xây dựng trường mà còn lao động công ích nhiều lắm. Khóa học của chúng tôi tham gia đào đất xây dựng trường học, đắp nắn đường 5 giao cắt với đường sắt Như Quỳnh, trạm bơm Như Quỳnh, đường Quán chuột (nay là đường trung tâm Khu công nghiệp Phố Nối A nối từ đường 5 tới đường sắt), nạo vét kênh mương và nhiều công trình giao thông, thủy lợi khác; một số công trình văn hóa, phúc lợi công cộng của các huyện Văn Lâm, Mỹ Hào, Yên Mỹ. Lao động nhiều, vất vả nhưng vui, tình thầy trò đằm thắm, nhiều kỷ niệm khó quên. Vất vả, khó khăn là vậy, ai cũng hăng say học hành vì được các thầy, cô tận tình chăm lo giảng dạy.

Khó khăn, thiếu thốn đủ bề nhưng các phong trào của trường cũng rất khá. Đoàn Thanh niên lao động (nay là Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh) hoạt động rất sôi nổi, đạt nhiều thành tích xuất sắc, được các cấp khen thưởng. Phong trào văn hóa, thể thao rất sôi động, học sinh tích cực tham gia hội thao, hội diễn ở nhiều nơi. Nhân dịp kỷ niệm ngày thành lập Đảng (3.2.1963), nhà trường vinh dự có 5 học sinh được đi học cảm tình Đảng. Tốt nghiệp cấp 3, người đi học đại học, trung học chuyên nghiệp, nhưng cũng nhiều người tham gia bộ đội, thanh niên xung phong trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, góp sức nhỏ bé của mình để xây dựng quê hương, đất nước…

60 năm ấy biết bao kỷ niệm về trường, thế hệ học sinh khóa đầu chúng tôi đã vào tuổi 80. Nhiều người đã trưởng thành trong công tác, kinh doanh, có bạn là Uỷ viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Thứ trưởng, Vụ trưởng, Tổng giám đốc, cán bộ chủ chốt của tỉnh, Giám đốc các sở, ngành tỉnh và cán bộ chủ chốt các đơn vị, có bạn làm giáo viên rồi cán bộ quản lý của trường. Nhớ đến trường là nhớ các thầy, cô, các bạn học một thời hăng say học tập trong gian khó, khi ra trường đã hy sinh anh dũng cho Tổ quốc, đã viết lên trang truyền thống vẻ vang của Trường cấp 3 Bần Yên Nhân, đó là những liệt sỹ mà hôm nay họ không về thăm trường được.

Nhân dịp 60 năm thành lập, về thăm trường xưa, nghe giới thiệu về truyền thống của nhà trường, chúng tôi - những cựu học sinh khóa đầu của trường không khỏi bồi hồi xúc động, tự hào trước những thành tích to lớn mà nhà trường đạt được. Dưới sự lãnh đạo của tổ chức Đảng nhà trường, các thế hệ thầy và trò Trường THPT Mỹ Hào đã tích cực giảng dạy, học tập và công tác, hăng hái tham gia phong trào thi đua như phong trào “Hai tốt”. Trong những năm kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, nhiều giáo viên và học sinh của nhà trường đã xếp bút nghiên lên đường bảo vệ Tổ quốc. Khi giặc Mỹ leo thang bắn phá miền Bắc, nhà trường phải nhiều lần sơ tán về các địa bàn xa trung tâm huyện. Đất nước thống nhất, thầy và trò nhà trường bắt tay vào việc khôi phục, củng cố cơ sở vật chất, tiếp tục đặt việc dạy chữ, dạy người lên hàng đầu, phát huy tinh thần đoàn kết, tương trợ, thi đua dạy tốt, học tốt. Chính vì vậy, chất lượng dạy và học của nhà trường tiếp tục được khẳng định, quy mô trường, lớp tiếp tục được mở rộng. Ngày 1.1.1997, tỉnh Hưng Yên được tái lập. Được sự quan tâm của các cấp, các ngành, nhà trường đã huy động các nguồn lực để xây dựng, tu sửa và trang bị mới về cơ sở vật chất, tạo điều kiện để thầy và trò có môi trường giáo dục thuận lợi hơn. Đến nay, 100% số phòng làm việc, phòng học và phòng học bộ môn, phòng học đa phương tiện, thư viện... đã được xây dựng kiên cố cao tầng. Tháng 3.2010, nhà trường vinh dự được công nhận trường chuẩn quốc gia. Hàng năm, tỷ lệ học sinh thi đỗ vào các trường đại học, cao đẳng luôn đứng ở tốp đầu trong toàn tỉnh, có nhiều học sinh đỗ Thủ khoa, Á khoa, có em đạt điểm tuyệt đối 30/30. Việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh ở Trường THPT Mỹ Hào không chỉ tác động đến phong trào dạy và học của thầy và trò, mà còn tác động tích cực đến các bậc phụ huynh trong việc chăm lo học tập, rèn luyện của con em mình…

Hơn nửa thế kỷ đã trôi qua, với sự nhiệt huyết, yêu nghề, đoàn kết của các thế hệ giáo viên, sự cố gắng tích cực của các thế hệ học sinh đã và đang học tập tại nhà trường, Trường THPT Mỹ Hào đã không ngừng phấn đấu để khẳng định vị trí của mình trong hệ thống giáo dục - đào tạo của tỉnh và luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ “trồng người”. Từ mái trường này, nhiều cán bộ, giáo viên và học sinh đã trưởng thành, có người đã trở thành cán bộ chủ chốt của các cơ quan Đảng, Nhà nước từ Trung ương đến địa phương, các nhà khoa học, cán bộ quản lý... góp phần tích cực vào công cuộc xây dựng và phát triển quê hương. Nhiều năm qua, nhà trường liên tục giữ vững danh hiệu Trường tiên tiến xuất sắc, cơ quan, đơn vị văn hoá cấp tỉnh. Thành tích của nhà trường được ghi nhận bằng nhiều phần thưởng cao quý như: Huân chương Lao động hạng Ba, hạng Nhì, hạng Nhất; Cờ thi đua của Chính phủ năm 2007 và 2011. Tổ chức Đảng nhà trường liên tục được công nhận danh hiệu tổ chức cơ sở đảng, trong sạch vững mạnh cấp huyện, cấp tỉnh. Năm 2009, được Ban Thường vụ Tỉnh uỷ tặng Cờ “Chi bộ trong sạch, vững mạnh có thành tích tiêu biểu 5 năm 2004 - 2009”. Công đoàn, Đoàn Thanh niên được tặng thưởng nhiều Bằng khen, Giấy khen. Đặc biệt, trong năm 2010, nhà trường đã được Ban Thường vụ Tỉnh ủy tặng Bằng khen có thành tích tiêu biểu trong 4 năm thực hiện Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”. Các năm gần đây, nhà trường tiếp tục nhận Bằng khen của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Tỉnh ủy và Ủy ban nhân dân tỉnh.

60 năm so với lịch sử không dài, nhưng với Trường cấp 3 Bần Yên Nhân nay là Trường trung học phổ thông Mỹ Hào, là thời gian có bề dày truyền thống lịch sử, kể từ khi thành lập trường đến quá trình phát triển của trường. Nhân dịp 60 năm thành lập trường, cựu học sinh khóa I chúc Trường THPT Mỹ Hào ngày càng phát triển và đạt nhiều thành tích trong dạy và học. Chúc các thầy, cô giáo mạnh khỏe, hạnh phúc, các bạn học sinh học giỏi đạt nhiều thành tích trong học tập, tiếp tục phát huy truyền thống vẻ vang của trường trong 60 năm qua.

Quang Hào

Xuất khẩu sầu riêng Việt Nam sang Trung Quốc: Ánh hào quang và thách thức

Có thể bạn muốn xem